اطلاعات روز: «مرکز پژوهش و مطالعات افغانستان نوین» که برای تحقیق در زمینه‌ی منابع آبی کشور ایجاد شده، برآورد کرده که افغانستان تنها از ۳۰ درصد آب خود استفاده می‌کند و بقیه ۷۰درصد آن به کشورهای همسایه سرازیر می‌شود.
عبدالله هیواد، رییس «مرکز پژوهش و مطالعات افغانستان نوین» امروز (شنبه، چهارم جدی) در مراسم گشایش این مرکز با تاکید بر پیوند بین ناامنی و منابع آبی افغانستان گفت که برخی از کشورهای همسایه می‌خواهند افغانستان همچنان ناآرام باشد تا آن‌ها از منابع آبی آن به‌صورت «رایگان» استفاده کنند.
آقای هیواد افزود که افغانستان تنها با کشور ایران در مورد استفاده از منابع آبی قرارداد رسمی امضا کرده و با دیگر کشورهای همسایه هنوز سندی امضا نکرده است.
حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین کشور نیز در این مراسم گفت که بخش بزرگ از آب‌های افغانستان به کشورهای همسایه سرازیر می‌شود و برای استفاده از این آب در کشور باید کاری شود.
آقای کرزی وضعیت جریان آب افغانستان به کشورهای همسایه را «نگران‌کننده» خواند و گفت اگر افغانستان آب کافی داشته باشد، حاضر است به همسایه‌ها «آب اضافی» بدهد، اما اگر نداشته باشد و بخواهد از آبش خودش استفاده کند، در آن صورت کشورهای همسایه باید درک کنند که افغانستان هم حق دارد به توسعه دست یابد.
از سوی هم آقای کرزی از اسراف آب در کشور ابراز نگرانی کرد و گفت: «ما از آب‌های زیرزمینی به‌گونه‌ی وحشتناک استفاده می‌کنیم. در هر خانه چاه عمیق حفر می‌شود. به‌گونه مثال، زمانی در چمن ببرک‌خان آب فراوان وجود داشت، اما امروز که ۵۰ – ۴۰ متر حفر کنی، آب نیست.»
رییس «مرکز پژوهش و مطالعات افغانستان نوین» گفت که ارزیابی دقیق مقدار آب، تشخیص نیاز میزان نیاز مردم به آب و چگونگی جریان آب به کشورهای همسایه، از محورهای اصلی کار این نهاد است.
آقای هیواد در مورد سرازیر شدن آب افغانستان به پاکستان و ایران گفت: «به ارزش ۳۸ میلیارد دالر آب ما به پاکستان سالانه می‌ریزد و ۳۴ میلیارد دالر هم به ایران می‌رود، در حالی‌که این کشورها بالای ما ظلم روا می‌دارند.»
به گفته‌ی او، این دو کشور در مقابل این مقدار آب «یک پول» هم به افغانستان نمی‌دهند.
«حل مشکلات مرزهای افغانستان» و تحقیق در مورد خط مرزی بین افغانستان و پاکستان موسوم به «دیورند» از دیگر عرصه‌های کاری مرکز تحقیقاتی جدید عنوان شده است. آقای هیواد تأکید کرد که باید افغان‌ها بدانند که از کجا تا کجا حق آن‌هاست.
کرزی: به رسمیت نشناختن دیورند به معنای دشمنی با پاکستان نیست
آقای کرزی که پیش از این نیز مرز فعلی بین افغانستان و پاکستان را به رسمیت نمی‌شناخت در نشست دیروز نیز گفت که به رسمیت نشناختن خط دیورند از سوی افغانستان، به‌معنای دشمنی با پاکستان نیست.
آقای کرزی این مرز را تحمیل شده به‌زور «استعمار انگلیس» بر افغانستان خوانده و می‌گوید ک از نتایج ناگوار خط تحمیل‌شده‌ی دیورند باشندگان دوطرف این خط رنج فراوان برده‌اند.
کرزی گفت: «زمانی که خط دیورند به ما تحمیل شد، پاکستان وجود نداشت، یعنی از حکومت پاکستان در این مورد گله نداریم؛ اما به‌حیث جانشین استعمار انگلیس، از آنان می‌خواهیم که این مسأله را درک کنند. به رسمیت نشاختن خط دیورند به معنای دشمنی با پاکستان و به رسمیت نشاختن دولت پاکستان نیست. ما دولت پاکستان را به رسمیت می‌شناسیم.»
او تأکید کرد باید پاکستان بداند، خط دیورند بر افغان‌ها تحمیل شده و مردم این منطقه به زور از هم جدا ساخته شده‌اند.
مرزهای بین افغانستان و پاکستان براساس معاهده‌یی بین عبدالرحمان خان، پادشاه وقت افغانستان و هنری مورتیمر دیورند، وزیر خارجه‌ی هند بریتانیایی در سال ۱۸۹۳ مشخص شد. اما پس از اعلام استقلال پاکستان در ۱۹۴۷ و تیرگی روابط بین کابل و اسلام‌آباد، دولت افغانستان به رسمیت شناختن مرزهای دو کشور را انکار کرد.
نوشته ۷۰درصد آب افغانستان به کشورهای همسایه می‌ریزد اولین بار در روزنامه اطلاعات روز پدیدار شد.