اطلاعات روز: رییسجمهور غنی امروز (سهشنبه، ۲۱ جدی) در سمینار بینالمللی بزرگداشت از شخصیت و کارنامههای شهید موسی شفیق، صدراعظم سابق کشور، گفت که معاهدهی زمان شفیق با ایران در مورد آب دریای هملند را تطبیق میکنیم.
آقای غنی گفت که یکی از کارهای مهم موسی شفیق معاهده میان افغانستان و ایران در مورد دریای هلمند بود که در زمان صدارت او منعقد گردید و در همان زمان، به تصویب شورای ملی رسید و از طرف ظاهر شاه توشیح شد.
او افزود که شفیق بهخاطر این معاهده مورد انتقادها و فشارهایی قرار گرفت که این معاهده امضا نشود، اما آقای شفیق به این نظر بود که افغانستان و همسایهها باید منافع مشترک شان را درک کنند و در برابر همدیگر، نه بهحیث رقیب، بلکه بهحیث دوست و همکار رفتار نمایند.
آقای غنی یادآور شد که در ماده پنجم معاهده افغانستان و ایران در مورد دریای هلمند آمده است: «ایران هیچگونه ادعایی بر آب هلمند، بیشتر از مقداریکه طبق این معاهده تثبیت شده است، ندارد. حتا اگر مقادیر آب بیشتر در دلتای سفلای هلمند میسر هم باشد و مورد استفاده ایران هم بتواند، قرار گیرد.»
رییسجمهور همچنان گفت: «کاش شهید موسی شفیق چند سال دیگر زنده میبود تا تمام آبهای افغانستان انسجام پیدا میکرد، حالا وظیفه ما تطبیق این معاهده است، زیرا این معاهده به نفع مردم و دولت افغانستان و صلح و ثبات کشور میباشد.»
به گفتهی او، شفیق طرفدار روابط نیک با همسایهها بود و به این امر اعتقاد داشت که همسایهها باید منافع مشروع همدیگر را احترام کنند و بر نکات مشترک همکاریها تاکید ورزند.
آقای غنی در بخشی دیگر از سخنانش گفت که مهمترین پیام شهید محمدموسی شفیق به ما اتمام فصل ناتمامی است که از زمان غازی امانالله خان شروع شد و شفیق آنرا ادامه داد، «امروز ارادهی واضح و محکم داریم که افغانستان دیگر فصل ناتمام نداشته باشد و به رفاه و ثبات دوامدار برسد که هم موجب رفاه مردم و هم موجب ثبات منطقه گردد.»
دریای هلمند، چهارمین حوزهی آبی افغانستان است که از جنوب کوه بابا و سفید کوه سرچشمه میگیرد. این دریا، طولانیترین دریای افغانستان به شمار میرود که ۱۰۰۵ کیلومتر آن در داخل افغانستان جریان دارد و سپس به ایران میریزد.
در زمان زمامداری ظاهر شاه در افغانستان، محمد موسی شفیق صدراعظم کشور در سال ۱۳۵۱ میلادی قرارداد آب دریای هلمند را با همتای ایرانیاش امیر عباس هویدا در زمان دولت شاهی ایران امضا کرد.
نوشته غنی: معاهدهی زمان شفیق با ایران در مورد آب دریای هلمند را تطبیق میکنیم اولین بار در روزنامه اطلاعات روز پدیدار شد.